Tradities in Ootmarsum worden gekoesterd. Helaas geldt dat de laatste jaren niet voor de Nachtwacht, die in de Nieuwjaarsnacht zijn rondgang houdt. De belangstelling daarvoor loopt echter terug. Steeds minder Ootmarsummers laten zich nog zien en horen in de nacht van Oud op Nieuw bij de rondgang. Was de rondgang van de Nachtwacht altijd een pure Ootmarsumse traditie, de laatste jaren lijkt het in toenemende mate een toeristische aangelegenheid te worden. ,,Dat toeristen meelopen”, zegt de Nachtwacht van Ootmarsum Hans Bolscher, ,,daar is niets mis mee. Maar het voelt niet goed dat het aantal Ootmarsummers steeds kleiner wordt, dat is wel jammer. Er wordt daardoor ook minder meegezongen, want dat doen toeristen niet.”
Brasserie Rien Schulten weer open
Een groepje Ootmarsummers wil de Nachtwacht een impuls geven. Om de rondgang nieuw leven in te blazen is Rien Schulten gevraagd om zijn Brasserie weer te openen voor, tijdens en na de rondgang. De Brasseriehouder wil ‘heel graag’ meewerken aan het initiatief van en groepje Ootmarsummers om de rondgang van de Nacht nieuw leven in te blazen. Hij doet daarom op verzoek zijn brasserie weer open in de Nieuwjaarsnacht. Sterker nog; voor elke deelnemer serveert hij het eerste het eerste drankje van het nieuwe jaar gratis. ,,Ik weet ook wel dat het daar niet om gaat”, beseft Rien Schulten, ,,maar het is een gebaar. Vroeger toen alle cafés in Ootmarsum nog open waren, was het eerste drankje ook van de kastelein. Een soort van traditie binnen een traditie.”
‘Komt burgers komt’
Het is één van de oudste tradities van Ootmarsum: de rondgang van de Nachtwacht in de nieuwjaarsnacht. Als de klok van de Simon en Judaskerk twaalf keer heeft geslagen en daarmee het nieuwe jaar heeft aangekondigd, begint de Nachtwacht aan zijn taak voor slechts ‘enen nacht’. Hij draait zijn ratel in het rond en begint te zingen: ‘Komt burgers komt, nu allen terstond’. En iedereen die erbij is, zingt dan mee.
Een heel bijzondere sfeer daar midden op de Markt. Wie er ooit bij is geweest, weet hoe dat is, hoe dat voelt. Vroeger liep ‘heel Ootmarsum’ uit om mee te lopen met de rondgang en om op 13 plaatsen in de binnenstad te stoppen om dan telkens opnieuw het lied van de Nachtwacht van drie coupletten te zingen. Op deze 13 plaatsen stak de Nachtwacht in vroeger eeuwen de lantaarns aan.
De Ootmarsumse initiatiefnemers roepen de inwoners op in actie te komen om de rondgang van een verdere teloorgang te behoeden. ,,Hoe mooi is het”, zeggen zij enthousiast, ,,Dat in de komende Nieuwjaarsnacht de Markt weer vol staat zoals weleer. Laten we elkaar daarin aanmoedigen om te komen. De rondgang is een prachtige traditie, die we als Ootmarsum moeten koesteren en in ere houden net zoals we dat met andere gebruiken ook doen. We weten ook dat veel mensen wel willen, maar dat ze vaak net even een laatste zetje nodig hebben. Laten we elkaar stimuleren. Vraag ook alleenstaanden en ouderen mee; alleen gaan ze vaak niet. Hoe mooi is het om het aloude lied van de Nachtwacht uit heel veel Ootmarsumse en ook uit ‘toeristische’ kelen te kunnen horen.”
Erfgoed
De rondgang van de Nachtwacht is net als het vlöggelen, de Poaskeerls, het midwinterhoornblazen en het maken van papier Immaterieel Cultureel Erfgoed in ons stadje. En dat zegt alles over de grote culturele en historische waarde van deze tradities, niet alleen voor Ootmarsum, maar ook voor de Stichting Immaterieel Cultureel Erfgoed Nederland. Het stadje Ootmarsum kent al vanaf 1400 een Nachtwacht. ,,Je komt niet zomaar op deze lijst”, verzekert Hans Bolscher, die de opvolger is van Ben Morshuis. Hij was 40 jaar lang als Nachtwacht actief. En met veel plezier en liefde. ,,Ben Morshuis, en zijn voorgangers Gerard en zoon Gerrit Morshuis (oom van Ben) hebben er voor gezorgd dat de rondgang al die jaren op de kaart bleef. Laten wij in Ootmarsum er met zijn allen voor zorgen dat deze mooie traditie ook blijft bestaan. En dat kan door heel simpel mee te doen.”
Glas heffen
De Brasserie van Rien Schulten is op Oudejaarsavond vanaf half twaalf open. Deelnemers aan de rondgang kunnen daar dan bijeen komen om net voor twaalf uur naar de Markt te gaan. Wie niet wil meelopen, kan tijdens de rondgang ook gezellig bij de Brasserie blijven tot de deelnemers aan de rondgang daar terugkomen om het glas te heffen op een voorspoedig nieuw jaar.
Hoopvol
Nachtwacht Hans Bolscher, Rien Schulten en het groepje Ootmarsumse initiatiefnemers zijn hoopvol over de respons. ,,Met elkaar kunnen we heel veel in Ootmarsum. Als we samen de schouders hieronder zetten, beleven we nu en in de toekomst weer een levendige en drukke rondgang. Dit moet lukken.” Oftewel: ‘Komt burgers komt, nu allen terstond. Het nieuwe jaar intreden’.
Lied van de Nachtwacht
Komt burgers komt, nu allen terstond
Het nieuwe jaar intreden
En nu op deze vaste grond
Veel heil, geluk en zegen.
Het oude jaar dat is verdween. Het nieuwe zijn wij weer ingetreen.(2x)
Verheugt u burgers in uw lot
Wil Hem de Here prijzen
Knielt neder voor den groten God
Wil Hem al’ eer bewijzen.
De Nachtwacht wenst u met elkaar. Veel heil en zegen in het nieuwe jaar. (2x)
Ik wens aan iedere stadsgenoot
Veel heil geluk en zegen
En ook aan elk zijn dagelijks brood
Al van den Heer gegeven.
En dat wens ik in deze stad. Aan elke burger van ganser hart. (2x)
