Een complete invasie was het vorige week woensdag op de Israëlitische begraafplaats of Jodenkerkhof op de Kuiperberg in Ootmarsum. Tussen de dertig en veertig mannen en vrouwen van de stichting “Boete en Verzoening “ hadden Ootmarsum als verzamel- en uitrijpunt gekozen om de begraafplaatsen in de directe omgeving op te knappen.
In tegenstelling tot eerdere plannen werd niet op dinsdag, maar op woensdag begonnen. Door coördinator Johan de Wolf werden later de mensen uitgekozen, die naar Hardenberg gingen om daar grafzerken te beletteren.
Het was bijzonder warm vorige week woensdag, “maar we hebben het geluk dat deze begraafplaats omring is door grote eikenbomen en dat we dus in de schaduw kunnen werken. Dat werk bestond in Ootmarsum uit het maaien van gedeelten waar het gras te welig groeide, het ophogen van de graven en het rechtzetten van de zerken, die in de loop der jaren waren scheefgezakt.
Vooral het verwijderen van onkruid was hard nodig. Van een taakverdeling was amper sprake. Iedereen koos een bepaald karweitje uit en ging meteen aan de slag. Ze werden door de onderhoudsman Ton Leeuwenkuil wegwijs gemaakt op deze begraafplaats.
Er werd een tafeltje ingericht, waarop verf, kwastjes en dergelijke werden uitgestald. Diegene die het beletteren van de zerken op zich had genomen, kon daar zijn spulletjes halen en voorzien van kleine (klap)stoeltjes namen de schilders plaats voor hun zerk.
De begraafplaats telt ‘slechts’ 21 zerken en omdat een deel van dat werk reeds in mei was verricht, schoot dit onderdeel flink op.
Met een motormaaier werd op een aantal plekken het lange gras gemaaid, dat daarna met harken bij elkaar werd gebracht. Verder werden heren, maar ook dames gewapend met schop en riek bezig de harde grond los te woelen. Niemand trachtte zich van dat zware werk te drukken. “Verbazingwekkend en het doet je goed om te zien, dat deze mensen louter als vrijwilligers het land door dit werk doen,” liet Ton Leeuwenkuil weten, die hier en daar aanwijzingen gaf, de weg wees en informatie verschafte. Na anderhalf uur was het koffietijd en alle werkers gingen in een kring om de “koffie- en theejuffrouw” zitten.
De pauzetijd werd opgevuld door e Ben Morshuis, die op verzoek iets over de geschiedenis van de Joden in Ootmarsum vertelde. Over de bouw van de synagoge tot en met de sluiting vanwege het feit dat er maar tien volwassen Joodse mannen in Ootmarsum woonden. “ Minjan”, beaamden de aanwezigen.
Maar ook de recente historie kwam natuurlijk ter sprake en de oprichting van een Jodenmonument in de stad. Er werd met volle aandacht geluisterd, toen Johan de Wolf hen weer opriep om aan het werk te gaan. Intussen hadden zich tien gegadigden gemeld, die naar Hardenberg afreisden.
Op de Kuiperberg bleef het verder de hele dag druk, maar tegen de avond konden de mensen met tevredenheid en trots op het resultaat van hun werk terugkijken. Ook vrijdag moest nog volop worden aangepakt om onder andere de poort te restaureren Maar daarna keek men tevreden terug op het verrichte werk. “Op naar de volgende klus,” lachten de vrijwilligers van de stichting Boete en Verzoening.
Twee jaar geleden maakte Caspar Kouijzer een foto impressie van dit Jodenkerkhof en is via de volgende link te zien
https://www.inenomootmarsum.nl/serene-rust-rond-joodse-begraafplaats/
